Met nog 34 nachtjes te gaan, wil ik het hebben over de achterdeur van Ferry van Wijnen. Want met een aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid komt Van Wijnen na de verkiezingen weer in de raad. Maar het is natuurlijk een com-pleet andere Ferry dan de Ferry die in 2010 zijn zetel verwierf. Com-pleet anders. Want ja: toen was hij Trots. Voor de verandering is hij nu een VVD-rots in de branding.
Waar zal ik beginnen? Bij het begin.
Ik herinner mij mijn interview met Ferry van Wijnen uit 2009. Ik werkte – met plezier – voor Het Kanaal en Van Wijnen deed voor het eerst mee met de verkiezingen. Voor Trots op Nederland. Aan Ferry’s eetkamertafel deed hij uit de doeken wat hij wilde.
Voor die tijd had ik het hele Trots op Nederland-circus al gevolgd. Want op de één of andere manier speelde veel landelijke promotie-momenten zich af in en om Zevenhuizen. Dat heeft met mensen te maken. Nieuwerkerker Dirk Uittenbogaard deed bestuursdingetjes.
Vooraf had ik wel een insteek voor het verhaal. Het verkiezingsprogramma lezende, viel me namelijk iets op: letterlijk alles wat Trots wilde, was exact hetzelfde als wat de VVD wilde. De namen waren in het verkiezingsprogramma min of meer te copy-pasten.
Zelfs de kleur oranje was van de VVD gejat. Uiteraard stelde ik Van Wijnen de vraag. Enigszins suggestief suggereerde ik de volgende suggestie: ‘Had je je niet beter gewoon bij de VVD kunnen aansluiten?‘
Het antwoord van Van Wijnen zal ik nooit vergeten. Hij erkende dat programmatisch Trots en de VVD tegen elkaar aan schurkten. “Maarrrrrr,” zo zei hij (okee, zonder die rollende rrr) “DE VVD IS OUDE POLITIEK! WIJ ZIJN NIEUWE POLITIEK!!” (okee, zonder die uitroeptekens). De exacte tekst was wellicht net anders (lees dat maar na in het originele interview), maar Ferry vergeeft me vast dat ik zijn gedenkwaardige woorden in mijn eigen woorden samenvat. Liberale vrijheid…
In debatten ging hij toch fel in tegen de toenmalige VVD-lijsttrekker Tamara van Ark. Op zich knap, ingaan tegen een partij die exact hetzelfde wil. Maar ja: oude politiek… Tamara van Ark – van mijn leeftijd – is oude politiek… (Putters, uit je zielige oudemannenmodus!)
Voormalig VVD-raadslid Nick Rockx, die anno 2014 weer wil terugkeren, bouwde de websites. Dat doet ‘ie goed. Ik wil alleen maar aangeven hoe nauw de banden waren tussen Trots en VVD.
Ferry haalde met Trots toch twee zetels. Wat een feest. Rita Verdonk was aanwezig bij de verkiezingsavond in Zuidplas. De reden: alles wees op minstens één zetel en dat levert juichfoto’s op. En die doen het in de rest van het land goed. Want daar zouden nog verkiezingen volgen.
Van Wijnen was in zijn nopjes en op zijn plek. Van Wijnen straalt uit dat ‘ie het leuk vindt en heeft energie voor twee. En Ferry ging vlieguren maken. Veel vlieguren. Ontzettend veel vlieguren. Maar na verloop van tijd kwamen er barsten in het Trots-bolwerk. Regionaal en landelijk was er altijd wel ergens gemekker.
Trots manoeuvreerde zich langzaam maar zeker naar het omgekeerde van haar naam: naar de stort. (Moehoehaha, trots-stort, spiegelwoord! Vat u hem? Hilarisch! Toch? Toch? Deze wilde ik al tijden gebruiken, zij het enigszins gekunsteld…)
Voor Ferry was dat jammer: hij was in de politieke vissenkom als een… ja… vis in het water. Ik kan me voorstellen dat Ferry bang was dat hij zijn grootste hobby kwijt zou raken.
In de loop van de tijd waren Ferry en VVD-belichaming Jan Hordijk al dikke maatjes geworden. Wie de boel nauwkeurig in de gaten hield, zag het gewoon gebeuren… Twee tortelduiven met dezelfde haardracht. Dat schept ook een band…
En jawel: het gebeurde. In december 2012. Trots sloot zich aan bij de VVD. Ferry van Wijnen en John Ooms werden lid van de VVD en werden toegevoegd aan de zespersoonsfractie. Hocuspocus: acht VVD’ers!
Tuurlijk is dat een beetje gek. Het is natuurlijk wel een beetje raar. Eerst is er binnen de landelijke VVD met veel bombarie een lijsttrekkersstrijd. Spetters bloed spatten in het rond. ‘IJzeren’ Rita Verdonk versus pianospeler Mark Rutte. Rutte wint. Rita boos. Als een mantra liep ze maanden te verkondigen dat ze zeshonderdduizendzoveel voorkeursstemmen had. Ze kende het getal exact uit haar hoofd. En dan weet je: die gaat voor zichzelf beginnen.
Dat doet ze in een aantal gemeenten en jawel: Zuidplas zat erbij.
Prima. Trots zet zich af tegen de VVD. Maar in Zuidplas wordt de ‘verloren zoon’ dan weer met alle egards binnen gehaald. Die vergevingsgezindheid moet in ieder geval CU/SGP en CDA aanspreken. Misschien zou nu zelfs Henk van der Torn (die in 2011 opstapte bij een coalitiebreuk over de OZB) weer met open armen worden verwelkomd.
To the point weer.
Ik begrijp wel waarom de VVD Van Wijnen binnenhaalde. Van Wijnen is communicatief vaardig. Beter gezegd: hij praat lekker weg. Van Wijnen is zo’n man die alles wat hij zegt heel overtuigend kan brengen. Op zo’n manier dat je gelijk denkt: ‘Dat moet de waarheid zijn.’ Het punt is: het is zíjn waarheid. Daar staan weer allerlei andere waarheden tegenover.
Enfin. Van Wijnen heeft zelfovertuiging, maar daar hebben meer politici last… eh… ik bedoel profijt van.
Wat misschien ook een beetje gek is, is dat Van Wijnen via een achterdeurtje het VVD-bastion is binnengetrippeld. Er zijn lokale VVD’ers die jaren foldertjes moeten lopen, postertjes moeten plakken, campagne moeten voeren, op de achtergrond hun vrijwillige werk doen. Van die VVD’ers die de ambitie hebben om wellicht ooit eens voor dat harde werken beloond te worden met een verkiesbaar plekje. Dan lijkt dat te lukken en bam! Dan staan ineens twee ex-Trotsers daar fier met de blauw-oranje V, V en D te wapperen. Lekker is dat…
Ik weet ook wel wat de VVD hier tegenin gaat brengen: alle kandidaten zijn door een verkiezing op hun plekje terecht gekomen. Nu is dat lokaal allemaal net even wat informeler en makkelijker dan pak-em-beet landelijk. Feit is dat Ferry zich via de Trots-route heeft kunnen profileren en daar nu de vruchten van plukt.
Tot slot: met Van Wijnen heeft de VVD in ieder geval een hardwerkende kandidaat binnen gehaald. Hardwerkende kandidaten, daar zit iedereen tenslotte op te wachten. Zeker de partij die zelfverklaard voor hardwerkende mensen is…
De grote vraag blijft natuurlijk: stel dat Trots in 2009 niet had meegedaan. Waren de Trots-stemmen dan ook naar de VVD gegaan en had de VVD dan direct ACHT zetels gehad? Dat blijft gissen. Niemand zal het ooit weten. Tenzij alle 946 Trots-stemmers zich melden en oprecht vertellen wat ze hadden gestemd als…