Plotseling stond dinsdag een overlijdensadvertentie van Riny van der Bie in de Volkskrant. Het nieuws van haar overlijden kwam echter pas tot mij toen de redactie van Omroep Zuidplas er door een inwoner van Moordrecht op werd gewezen. Toen ik het bericht las, schrok ik. Zoals dat gaat wanneer iemand met wie je veel te maken hebt gehad plotseling overlijdt.
Van der Bie was al jaren onder de radar van het Moordrechtse collectieve geheugen verdwenen. Nadat in 2003 brand was gesticht in haar Moordrechtse ambtswoning, vertrok zij een paar maanden later uit het dorp. Het was een gebeurtenis die veel impact had. Sterker nog, Van der Bie en de ‘aanslag’ op haar normaal gesproken veilige thuis was bijzonder. Het was zeldzaam dat ambtsdragers, met name burgemeesters, zo persoonlijk werden aangevallen.
Jaren later leek het vaker te gebeuren. De tijdgeest is nu dat er veel meer veiligheidsmaatregelen rond politiek bestuurders nodig zijn. De maatschappij is meer van het bedreigen en uitfoeteren. Of het komt door digitalisering, de sociale media (waar het anoniem schelden en dreigen helaas aan de orde van de dag is) of gewoon door het feit dat de mens brutaler, mondiger en grenzelozer is geworden, dat is moeilijk te zeggen.
Hoe dan ook: toen bedreigingen aan het adres van burgemeesters en wethouders schering en inslag werd, werd door de landelijke media vaak de kwestie Van der Bie als voorbeeld aangehaald. (Volkskrant augustus 2004: ‘Zo’n aanslag is echt onomkeerbaar’, ) In die zin is het werkzame leven van Van der Bie voor altijd verbonden aan dat moment in 2003.
Als lokaal/regionaal journalist heb ik de gebeurtenissen in die tijd van dichtbij meegemaakt. Het was een roerige periode, waarin woningen in de Ambonwijk werden vernield, omdat een groepje bewoners het niet eens was met de toewijzing de huizen in de wijk en de huurprijs. Een moeilijke situatie, zeker omdat kwesties met Molukse inwoners altijd gevoelig liggen, simpelweg door het feit dat de Molukkers, nadat zij na de oorlog naar Nederland waren verscheept door de Nederlandse regering niet netjes zijn behandeld. Die behandeling en de niet-nagekomen belofte van terugkeer, blijft in het Molukse geheugen altijd een punt van woede. Generatie na generatie lijkt de intensiteit minder te worden, maar het gevoel wordt nog wel altijd overgebracht.
Afijn, daar hadden alle burgemeesters van Moordrecht mee te maken en Riny van der Bie heeft de pech gehad dat het in haar periode uit de hand is gelopen en persoonlijk is geworden.
Tien jaar nadat zij officieel geen burgemeester meer was en veertien jaar na haar verhuizing uit Moordrecht was daar dus ineens de overlijdensadvertentie.
Destijds in 2006 maakte ik nog een afscheidsinterview met burgemeester Riny van der Bie.
