Jan Spelt is een man die vanaf pak-em-beet 1980 tot 2010 actief was in politiek Moordrecht. Vlak voor de gemeentelijke fusie werd hij benoemd tot Ridder in de Orde van Oranje Nassau. In tal van artikelen en verhalen speelde Spelt een rol. Dit was min-of-meer zijn politieke afscheid. Hoewel, bij Spelt weet je dat nooit… Onder het verhaal een foto-repootje van een afscheidsreceptie voor mensen die politiek actief waren in Moordrecht in een aantal decennia voor de fusie. Elke foto heeft een verhaal…
Jan ‘man van lange adem’ Spelt benoemd tot Ridder
MOORDRECHT – Moordrechts raadslid Jan Spelt is vorige week dinsdag, tijdens de allerlaatste raadsvergadering van de Moordrechtse gemeenteraad, benoemd tot Ridder in de Orde van Oranje Nassau. De totaal verraste Spelt kreeg het bijbehorende lintje opgespeld in de dorpskerk, waar een speciale ‘afscheidsraad’ werd gehouden. Burgemeester Huub van der Meer noemde Spelt een man van de lange adem. Niet alleen omdat hij sinds 1974 in de lokale politiek actief is, maar ook omdat hij van lange wandeltochten houdt.
“Je hebt je altijd ingezet voor een transparant en zelfstandig bestuur,” vatte burgemeester Huub van der Meer ‘boekhouder’ Jan Spelts activiteiten vorige week samen. “En financieel ging het je tot op de eurocent.” Spelt kreeg naast een lintje ook het door Aad de Wit gemaakte beeldje ‘De Zorgzaamheid’, dat een beeld is van Meester Lalleman.
Jan Spelt (67, geboren te Vlist) is een man met een lange staat van dienst in de Moordrechtse politiek. Zijn politieke loopbaan kende een bijzondere verloop en is niet kort samen te vatten. Hij begon in 1974 als wethouder voor de Protestants Christelijke Partijen (PCP, een combinatie van ARP, CHU en KVP). Hij bleef wethouder tot 1982, maar omdat in 1980 landelijk het CDA werd opgericht uit de PCP, werd hij voor die partij wethouder. In 1982 kwam het CDA in de oppositie en werd Spelt raadslid en fractievoorzitter voor die partij, tot in 1990 Jan de Koning de fractievoorzittershamer overnam van Spelt.
Een rumoerige tijd voor Spelt brak aan in 1997. Spelt verweet het college, bestaand uit burgemeester Van der Bie en de wethouders Meijer (PvdA) en Tober (VVD), machtsdenken bij de algemene beschouwingen dat jaar. Ook stemde het CDA tegen de herinrichtingsplannen voor de dorpskern. Jan Spelt besloot daarna uit de CDA-fractie te stappen en een nieuwe partij op te richten voor de verkiezingen van het jaar erna. Later verliet ook De Koning het CDA.
Met Moordrechts Belang deed Spelt in 1998 mee en zorgde voor een politieke aardverschuiving: de partij haalde maar liefst vijf zetels, maar belandde in de oppositie. Vier jaar later was de koek op voor Moordrechts Belang, maar Spelt ging door, wéér met een nieuwe partij: Beter Moordrecht. Die partij bleef van 2002 tot 2009 bestaan. In 2002 leek Spelt bijna voor BM wethouder financiën te worden, maar op de avond van de installatie viel de coalitie en belandde BM toch in de oppositie. De partij had stabiel drie zetels en zat telkens in de oppositie, vanaf 2006 met een teruggekeerde Jan de Koning als fractievoorzitter. BM deed zelfs mee aan de Zuidplasverkiezingen in november 2009. Toen haalde Spelt echter nul zetels.
Kortom: met Jan Spelt was er altijd wel leven in de brouwerij, en zeker met de welbespraakte Jan de Koning liet de partij veelvuldig van zich horen. De partij kwam veelvuldig op voor individuele belangen, maar verloor het algemeen belang niet uit het oog. Harde resultaten op een aantal grote onderwerpen bleven echter uit. Spelt was tegen de ontwikkeling van de dorpskern zoals ‘ie uiteindelijk is geworden en Spelt was tegen de gemeentelijke fusie zoals ‘ie uiteindelijk vorige week een feit werd. Waar Spelt en zijn kornuiten wel jarenlang op bleven hameren, en waarin zeker resultaten zijn geboekt, is het betrekken van burgers bij besluitvorming.
Moordrechts Belang kwam op in een tijd dat ‘burgerparticipatie’ in opkomst was, en hoewel het jaren en jaren duurde, is het betrekken van burgers langzaam maar zeker wel onderdeel geworden van de lokale politiek. Zo bezien loopt het veranderen van de politieke kleur van Spelt samen met het veranderen van de tijdgeest.
De koninklijke onderscheiding die Spelt vorige week kreeg opgespeld, was echter niet alleen te danken aan Spelts politieke reilen en zeilen. Ook in het kerkelijk leven heeft Spelt zijn steentje aan de maatschappij bijgedragen. Spelt zette zich ook in voor vluchtelingen in Moordrecht. Van der Meer sprak verder zijn bewondering uit voor het feit dat Jan Spelt niet alleen de pelgrimstocht naar Santiago de Compostella heeft volbracht, maar ook altijd de Nijmeegse Vierdaagse loopt. Spelt kwam daarbij zelfs een keer even heen-en-weer naar Moordrecht, omdat hij een gemeenteraadsvergadering had.
Spelt kon het vorige week, met een Speltiaanse ondeugende blik in de ogen, ook niet laten om toch nog even te benadrukken dat hij Moordrecht liever zelfstandig verder had zien gaan en te waarschuwen dat Gouda na 1 januari direct naar de provincie zal gaan om bij de Commissaris van de Koningin het gebied Gouweknoop op te eisen. Tenslotte vatte Spelt zijn politieke leven samen door te melden met hoeveel mensen hij politiek heeft samengewerkt: 81 raadsleden, zes burgemeesters, zeven colleges, zes secretarissen, twee griffiers en één vliegende kiep: ambtenaar Cees Wortman…
BERNIE PUTTERS
