‘Krijg nou wat!’ Dat dacht ik vandaag toen ik in het Algemeen Dagblad, op de voorpagina zelfs, een foto van een enorm uit de kluiten gewassen badeend zag, die momenteel in een haven van Hong Kong drijft. Het blijkt te gaan om een kunstproject van Florentijn Hofman. Die naam deed bij mij direct een belletje rinkelen: in 2004 was hij de kunstenaar die een bijzonder kunstproject in Nieuwerkerk mocht maken. Een gigantisch uit de kluiten gewassen… muskusrat! Van riet, die keer.
Die zomer mocht Florentijn Hofman in het kader van het kunstproject C-Spiegel een kunstwerk neerzetten in de openbare ruimte van Nieuwerkerk. Het werd een metershoge muskusrat van riet. Naast een kunstwerk ook nog eens een technisch hoogstandje.
Vlak voor de zomer ging ik voor de krant regelmatig kijken hoe Hofman zijn kunstwerk in elkaar zette. Ik weet het nog goed, het was een bloedhete voorzomer. In de brandende zon was Hofman dagenlang aan het werk, op de dijk naast het kanaal, langs het fietspad bij het scoutinggebouw in Nieuwerkerk. Wie niet weet waar dat is: op een steenworp van het spoorwegviaduct over de Schielandweg.
Wat Hofman maakte, was een zogeheten folly. Volgens Wikipedia is dat een voorwerp dat even nutteloos als bizar is. Maar het is ook gewoon een kunstwerk. En kunst, dat weet iederen, is bedoeld om aan te zetten tot nadenken, mijmeren, bewonderen, verwonderen of ook om belachelijk te maken, te beschimpen of om over te zeggen ‘dat kan mijn zoon/dochter van 3 ook…’ In het geval van dit kunstwerk geldt dat laatste in ieder geval niet…
Ik vond het een mooi kunstwerk. Ik kan het krantenartikel dat ik erover schreef even niet meer vinden (want vooralsnog niet beschikbaar in een digitaal archief en ook op papier niet in mijn bezit), maar volgens mij had Florentijn voor de muskusrat gekozen, omdat dat diertje in de laaggelegen polders rond Nieuwerkerk gevaarlijk was. De muskusrat staat namelijk bekend om de gangenstelsels die het graaft in die o zo belangrijke dijken. Daardoor worden de dijken zwakker en zouden ze zomaar kunnen bezwijken! Door zo’n klein diertje! Muskusrattenvangers waren daarom in de tijd erg belangrijk.
De muskusrat die Hofman maakte, lag echter heerlijk in het zonnetje op de dijk te genieten van het leven. En deze enorme rat maakte ook zeker geen vervaarlijke indruk.
Wat ik in mijn archieven ook nog vond, was een klein berichtje over de muskusrat van enige tijd later. Want wat had Nieuwerkerker Jaap Reijm opgemerkt? Dat de rat van Hofman niet alleen vanaf de grond was opgemerkt, maar ook door de cameravliegtuigjes van Google Earth… Die hadden blijkbaar net nieuwe foto’s voor de kaartendienst gemaakt op het moment dat het kunstwerk er stond. Nu ik hier over nadenk: jarenlang was op Google Earth ook iets bijzonders te zien op het midden van het Raadhuisplein in Nieuwerkerk: een circustent! Ik dacht altijd dat mensen die toevallig op Nieuwerkerk zochten daardoor dachten dat er altid een circus was te vinden in het dorp. Dat was gelukkig/helaas (doorhalen wat voor u niet van toepassing is) niet zo.
